Η παραγωγή πρωτογενούς ενέργειας από ΑΠΕ (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας) για κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της Ελλάδας έχει σημειώσει σημαντική αύξηση τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα από αιολικά και φωτοβολταϊκά συστήματα. Σήμερα έχει ξεπεράσει το 20% της συνολικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας.
Τα συστήματα ΑΠΕ ανήκουν στις παρακάτω κατηγορίες :
- Αιολικά (ανεμογεννήτριες)
- Ηλιακά (φωτοβολταϊκά)
- Βιοκαύσιμα (βιομάζα)
- ΜΥΗΕ (μικρά υδροηλεκτρικά έργα)
- ΣΗΘΥΑ (συνδυασμός παραγωγής ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας ή και ψύξης)
- Υβριδικά ΑΠΕ (συνδυασμός δύο διαφορετικών ΑΠΕ, αιολικών – υδροηλεκτρικών)
Η Ευρώπη σήμερα αντιμετωπίζει μια σειρά από προκλήσεις όπως, την αυξανόμενη ζήτηση για ενέργεια, την αστάθεια των ενεργειακών τιμών, τις διαταραχές στον ενεργειακό εφοδιασμό και τη δραστική μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Για την αντιμετώπιση των προκλήσεων αυτών η ευρωπαϊκή πολιτική έχει θέσει ως κύριους στόχους, την ασφάλεια του εφοδιασμού, την ανταγωνιστικότητα – βιωσιμότητα και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Οι ενεργειακοί στόχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) όσον αφορά στις ΑΠΕ, είναι :
- Για το 2020 αύξηση του μεριδίου των ΑΠΕ στο 20% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας.
- Για το 2030 αύξηση του μεριδίου των ΑΠΕ στο 32%.
Οι ενεργειακοί στόχοι της Ελλάδας είναι συμβατοί με αυτούς της ΕΕ.
Η αιολική ενέργεια είναι μια εναλλακτική ΑΠΕ που λειτουργεί προς όφελος του φυσικού περιβάλλοντος και φυσικά της ζωής και κανείς δεν αμφισβητεί τη χρησιμότητα της. Αυτό όμως που αμφισβητείται έντονα αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα είναι αφενός η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με την επιλογή μεγάλων ανεμογεννητριών και αφετέρου η χωροθέτησή τους σε ορεινές περιοχές. Οι τοπικές αρχές – φορείς και οι κάτοικοι σε Άγραφα, Δράμα, Κοζάνη, Γρεβενά, Τρίκαλα, Αιτωλοακαρνανία, Ναύπακτο, Φωκίδα, Φθιώτιδα, Εύβοια, Άνδρο, Πάρο, Νάξο, Τήνο, Αμοργό, Ιεράπετρα Κρήτης κ.ά. έχουν ξεσηκωθεί και αντιδρούν έντονα για την επικείμενη τοποθέτηση ανεμογεννητριών στις ορεινές περιοχές τους και μάλιστα προστατευόμενες. Για τη δημιουργία αιολικών πάρκων πρόκειται να ανοιχθούν εκατοντάδες χιλιόμετρα νέων δρόμων, να ριχθούν χιλιάδες κυβικά μέτρα τσιμέντο, να στηθούν μεταλλικές κατασκευές – τουρμπίνες που θα φθάνουν τα 120 μέτρα ύψος και να απλωθούν δεκάδες χιλιόμετρα πυλώνων υψηλής τάσης.
Ο σχεδιασμός για τη χωροθέτηση τους βασίζεται σε ένα χωροταξικό σχέδιο εικοσαετίας, το οποίο έγινε σε μία εποχή με διαφορετικές οικονομικές και περιβαλλοντικές απαιτήσεις. Η διαβούλευση από πλευράς του υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος με τους επιστήμονες, για τροποποίηση της χωροθέτησης των αιολικών πάρκων, που έγινε μέσα στην περίοδο των περιορισμών της πανδημίας του κορονοϊού, δεν απέδωσε και παρά τα αιτήματα για παράταση από τις περιβαλλοντικές οργανώσεις.
Η παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια από τη λειτουργία των ανεμογεννητριών είναι σχετικά μικρή ενώ αντίθετα η καταστροφή στο φυσικό περιβάλλον θα είναι πρωτοφανής και ανεπανόρθωτη. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, ορισμένες από τις επιπτώσεις με την εγκατάσταση ανεμογεννητριών σε προστατευόμενες ορεινές περιοχές και δρυμούς θα είναι :
- Να χαθούν η χλωρίδα, η πανίδα, τα παραδοσιακά μονοπάτια και πιθανές αρχαιολογικές θέσεις από τις βίαιες παρεμβάσεις στους ορεινούς όγκους.
- Να εξαφανιστεί η ομορφίά και το κάλλος των φυσικών τοπίων από τις εκατοντάδες ανεμογεννήτριες, τους υποσταθμούς και τις γραμμές μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
- Να καταστραφούν τα δάση από διαμορφώσεις και διανοίξεις δρόμων και
- Να μειωθεί η επισκεψιμότητα σε περιοχές με ανεμογεννήτριες εξαιτίας της οπτικής και ηχητικής ρύπανσης από άτομα που αναζητούν την ηρεμία της φύσης και της υπαίθρου.
Στα πλαίσια αυτά, η «Κίνηση Πολιτών για την Προστασία της Οίτης», απέστειλε στον Δήμο Δελφών, υπόμνημα για την ματαίωση των σχεδίων εγκατάστασης ανεμογεννητριών στην Οίτη. Το θέμα εξετάσθηκε στη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου την 11 Μαρτίου 2020.
Ο Αντιδήμαρχος Ε. Μαντζώρος στην εισήγηση του, πέραν των υπολοίπων ανέφερε : «… Είμαστε υπέρ των ανεμογεννητριών, αλλά με την αδιαπραγμάτευτη προϋπόθεση, ότι υπάρχει κοινωνική συναίνεση. Στη Δεσφίνα το αιολικό πάρκο έγινε με συναίνεση των κατοίκων 95% που συμφωνούσαν και ακόμη συμφωνούν. Οι Ανεμογεννήτριες είναι επένδυση για την τοπική οικονομία. Ο Δήμος Δελφών ήδη εισπράττει 500.000 ευρώ ως μισθώματα και είναι μέτοχος στην επένδυση, με μετοχές που η σημερινή τους αξία είναι 4,5 εκ ευρώ, τόσο είναι η αξία τους, αν τις ρευστοποιήσει τώρα, γιατί είχαμε την πρόνοια το 2010 που υπογράψαμε να βάλουμε όρο ότι οι μετοχές είναι υπέρ του άρτιον. Αυτό σημαίνει ότι όταν γίνονται οι ανακεφαλαιοποιήσεις ακολουθούν και οι μετοχές του Δήμου. …»
Ο Δήμαρχος Παναγιώτης Ταγκαλής στην εισήγηση του ανέφερε : «Είναι πολύ σημαντικό να γίνει οριοθέτηση των Δρυμών. Ξεκίνησε το 2013 μια διαδικασία που έμεινε στα χαρτιά. Θεωρώ σημαντικό οι φορείς διαχείρισης να στελεχωθούν και να χρηματοδοτηθούν επαρκώς για να μπορούν να σχεδιάσουν. Προτείνω να συστήσουμε 5μελή επιτροπή περιβάλλοντος, του άρθρου 75, του Ν 4555, η οποία θα ασχολείται με αυτά τα θέματα και θα τα εισηγείται στο Δημοτικό Συμβούλιο. Η Επιτροπή θα διενεργεί αυτοψίες, όπου απαιτείται, ενώ θα συνδράμεται τεχνικά από τους ειδικούς συμβούλους».
Το Δημοτικό Συμβούλιο μετά από συζήτηση αποφάσισε ομόφωνα ότι :
- Εκφράζει αρνητική γνώμη για την εγκατάσταση των αιολικών σταθμών στις τοποθεσίες «Τούρλα – Βλιτοτσούμαρο», «Πύργος», «Ξεροβούνι(2)» και «Μακρυράχη», στο βουνό της Οίτης.
- Εκφράζει την θέση ότι για την οποιαδήποτε εγκατάσταση αιολικών σταθμών στο μέλλον, σε οποιοδήποτε σημείο στα γεωγραφικά όρια του Δήμου Δελφών, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η γνώμη των τοπικών κοινωνιών.
- Συστήνει 5μελή επιτροπή για το περιβάλλον.
Την περίοδο από 01 έως 10 Φεβρουαρίου 2021, υποβλήθηκαν στην ΡΑΕ, επιπλέον τετρακόσιες εβδομήμτα εννέα (479) αιτήσεις για την εγκατάσταση ΑΠΕ (όλων των μορφών), σε όλη την Επικράτεια, συνολικής ισχύος 9.300 MW. Το μέρος της ισχύος που αφορά στην εγκατάσταση ΑΠΕ στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, ανέρχεται στα 2.824 MW.
Για την Φωκίδα έχουν υποβληθεί 20 αιτήσεις (14 για αιολικά, 1 για Ηλιακό και 5 για Υδροηλεκτρικά συστήματα συνολικής ισχύος 122,5 MW) οι οποίες αναλύονται παρακάτω ανά, Δήμο, Δημοτική Ενότητα, σύστημα, περιοχή και ισχύ :
Δήμος ΔΕΛΦΏΝ
- Δ.Ε Γαλαξιδίου : 8 αιολικά (ανεμογεννήτριες) στις τοποθεσίες (Τούρλα, Κοκορέϊκα, Τούρλα- Κοκορέϊκα, Αετός-Κοκορέϊκα, Τούρλα, Κούτυπας, Κεφαλάρια 1, Κεφαλάρια 2), συνολικής Ισχύος 29,4 MW.
